Nederland is een land dat is gevormd door water en menskracht. Zonder menselijke inspanningen om het water letterlijk in goede banen te leiden, zou een groot deel van Nederland nu niet eens op de kaart staan. Om bestand te zijn en te blijven tegen de grillen van het water is Nederland door de eeuwen heen steeds aangepast. Om ons land leefbaar te houden is goed waterbeheer nodig. De waterschappen spelen hier een belangrijke rol bij, ze zijn in beginsel verantwoordelijk voor de waterkeringenzorg, het waterkwantiteitsbeheer en het waterkwaliteitsbeheer.
Bestonden er vroeger nog honderden waterschappen, momenteel (2015) zijn er nog 23 waterschappen in Nederland. 1 januari 2016 zullen dit er nog 22 zijn. Het worden er steeds minder en ze worden steeds groter vanwege fusies. De meest recente fusie werd in 2015 voorbereid, tussen waterschap Groot Salland en waterschap Reest en Wieden. Per 1 januari 2016 fuseren deze twee waterschappen tot het nieuwe waterschap Drents Overijsselse Delta. Een zestal waterschappen wordt van oudsher nog hoogheemraadschap genoemd. Een hoogheemraadschap is in principe hetzelfde als een waterschap. De waterschappen behoren tot de oudste instituties van de Nederlandse staat. Het eerste officiële waterschap was het Hoogheemraadschap van Rijnland, dat in 1255 werd ingesteld door graaf Willem II van Holland.
Waterschappen in Nederland (per 1 januari 2016):
Bestuur van een waterschap
Een waterschap is een overheidsorganisatie, die zorgt voor het waterbeheer in een bepaald gebied. Net als de gemeenten vormen waterschappen de derde overheidslaag onder het Rijk en de provincie. Het algemeen bestuur van een waterschap wordt democratisch gekozen. De Nederlandse waterschappen zijn verenigd in een koepelorganisatie, de Unie van Waterschappen.
De dijkgraaf
De Nederlandse regering benoemt per waterschap een dijkgraaf voor een periode van 6 jaar. De dijkgraaf is de voorzitter van een waterschap. Zijn functie is vergelijkbaar met die van een burgemeester in een gemeente. De dijkgraaf maakt geen deel uit van het algemeen bestuur van het waterschap en heeft daar ook geen stemrecht. In het dagelijks bestuur heeft de dijkgraaf wel zitting en stemrecht. De naam dijkgraaf komt uit het verleden, het werd vroeger al gebruikt bij waterschappen die dijkbeheer uitvoerden. Bij sommige waterschappen die geen dijken in beheer hebben wordt niet gesproken van een dijkgraaf maar een watergraaf.
Algemeen bestuur
Het algemeen bestuur van een waterschap in Nederland wordt gekozen voor een periode van vier jaar door middel van de waterschapsverkiezingen. De provincie bepaalt het aantal bestuursleden van het waterschap. Het is afhankelijk van de grootte van het waterschap.
Dagelijks bestuur
Het dagelijks bestuur van een waterschap bestaat uit de dijkgraaf en een aantal leden uit het algemeen bestuur. Die leden worden gekozen door het algemeen bestuur zelf, in de meeste gevallen zijn dit vijf personen, welke portefeuillehouders worden genoemd. Bij een hoogheemraadschap worden deze leden uit het dagelijks bestuur ook vaak (hoog)heemraden genoemd in plaats van portefeuillehouders.
Taken van een waterschap
De hoofdtaken van waterschappen bestaan uit waterkeringenzorg, waterkwantiteitsbeheer, waterkwaliteitsbeheer en zuiveringsbeheer. Concreet houdt dit in de zorg voor veilige dijken, kades en eventueel duinen ter voorkoming van overstromingen, het beheer van de waterstanden dat gestuurd wordt door onder andere gemalen, stuwen en sluizen, de zorg voor de waterkwaliteit van het oppervlaktewater (met uitzondering van rijkswateren), de zuivering rioolwater en bescherming van de natuur. Sommige waterschappen hebben daarnaast ook nog vaarwegen en landwegen in hun beheer. Bij de uitvoering van deze taken werken waterschappen samen met inwoners, bedrijven, agrariërs, andere overheden, natuurorganisaties en nog vele andere belangenorganisaties.
Comments are closed.